Το μήνυμα των Χριστουγέννων περιέχει το συναίσθημα της αγάπης και τη δύναμη της ελπίδας. Ας προσέξουμε ότι πρόκειται για δύναμη του ανθρώπινου χαρακτήρα. Η ελπίδα, κατατάσσεται στα θετικά συναισθήματα και αφορά την ικανότητα του ατόμου να σκέφτεται αισιόδοξα σχετικά με τις μελλοντικές του προσδοκίες. Συνδυάζει ρεαλιστικά, πρακτικά χαρακτηριστικά σχετικά με την συμπεριφορά, παράλληλα με την κινητοποίηση, την μέθοδο και την πίστη του ατόμου ότι μπορεί να κατακτήσει τους στόχους του. Επισημαίνεται από τους ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με την διερεύνηση της ελπίδας, ότι ελπίζοντας πως θα καταφέρουμε κάτι, αναπτύσσουμε παράλληλα την ικανότητα να σχεδιάζουμε πολλούς και διαφορετικούς τρόπους που θα μας οδηγήσουν στην επιτυχία (Sydner, Rang και Sigmon, 2002). Το κέρδος είναι διπλό: Αφενός γινόμαστε πιο εφευρετικοί και εξασκούμε την δημιουργικότητα μας, αφετέρου μαθαίνουμε να μην… τα παρατάμε στην πρώτη αποτυχία.

Η ελπίδα έχει μελετηθεί αρκετά στον χώρο της Θετικής Ψυχολογίας, ενός κλάδου που φιλοδοξεί να δοθεί η δέουσα έμφαση στις δυνάμεις του ατόμου, τα κίνητρα, τα θετικά συναισθήματα και στην ευζωία. Με απλά λόγια, βασίζομαι στις δυνάμεις μου για να αντιμετωπίσω τις αδυναμίες μου. Ίσως φαίνεται ήδη γνωστό ή δεδομένο σε κάποιους. Ωστόσο, για πολλά χρόνια στον χώρο της ψυχικής υγείας, η έμφαση στο σύμπτωμα, στις δυσλειτουργίες του ατόμου και του περιβάλλοντος και στις δυσκολίες δεν άφηνε χώρο για την αξιολόγηση, τον εντοπισμό και την ανάπτυξη των δυνατών σημείων του ατόμου, στην συνολική θεραπεία. Υψηλά επίπεδα Ελπίδας έχουν συνδεθεί με καλύτερα αποτελέσματα στην ακαδημαϊκή πορεία, στις αθλητικές επιδόσεις και την φυσική κατάσταση γενικότερα, στις προσαρμοστικές ικανότητες και στην ψυχοθεραπεία (Snyder, 2009). Ειδικότερα για τα παιδιά, ο Snyder τονίζει την σημασία του ασφαλούς δεσμού σε όλη την διάρκεια της παιδικής ηλικίας: Αγάπη, σταθερότητα, συνέπεια και υγιή όρια είναι μερικά από τα απαραίτητα συστατικά στην.. συνταγή για μία ελπιδοφόρα οπτική τους προς το μέλλον! Αντίθετα, συμπεριφορές και πρότυπα παραμέλησης και απόρριψης, οδηγούν τα παιδιά σε πολύ χαμηλή ή και αρνητική ανάπτυξη της ικανότητάς τους για ελπίδα, κάνοντας λόγο για αρνητικό και πεσιμιστικό τρόπο σκέψης για το μέλλον.

Εξασκώντας τα παιδιά στην δύναμη της Ελπίδας!

Την επόμενη φορά που θα θέσετε έναν σημαντικό στόχο για τον εαυτό σας ως γονείς, μπορείτε να μοιραστείτε την προσπάθεια αυτή με το παιδί σας, καθώς αποτελείτε το πλέον σημαντικό πρόσωπο μίμησης. Αρχικά, θέστε μαζί ρεαλιστικούς στόχους, που μπορούν να αξιολογηθούν/μετρηθούν ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Στη συνέχεια, αναπτύξτε διαφορετικά σχέδια προσέγγισης των στόχων σας. Ίσως χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε κάποια από αυτά και όχι μόνο το αρχικό. Είναι σημαντικό, να μεταδοθεί το μήνυμα της συνεχούς προσπάθειας σε αντίθεση με την εύκολη παραίτηση. Επίσης, η διαίρεση ενός σημαντικού στόχου σε μικρότερα κομμάτια, φαίνεται να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά για μικρούς και μεγάλους.

Τέλος, διατηρώντας αισιόδοξη και ελπιδοφόρα οπτική, βοηθήστε τα παιδιά να ενισχύσουν την προσπάθειά τους μέσω της ανατροφοδότησης της πορείας του, σε τακτά χρονικά διαστήματα, αξιολογώντας τα ίδια τους στόχους που παρουσιάσαμε πιο πάνω. Σε αυτό το σημείο να τονιστεί πως είναι σημαντικό οι στόχοι των παιδιών να είναι δικοί τους και όχι μεταδομένοι από εμάς, φίλους, αδέλφια και  άλλα πρόσωπα. Σκεφτείτε τον εαυτό σας: πως προσπαθήσατε για κάτι που αποτέλεσε αποκλειστικά δική σας ιδέα και πως προσπαθήσατε για έναν στόχο που έθεσε ένα άλλο πρόσωπο ή οργανισμός και έπρεπε να τον πετύχετε.

Βιβλιογραφία:

Snyder, C. R., & Lopez, S. J. (Eds.). (2009). Oxford handbook of positive psychology. Oxford library of psychology.

Snyder, C. R., Lopez, S. J., Shorey, H. S., Rand, K. L., & Feldman, D. B. (2003). Hope theory, measurements, and applications to school psychology. School psychology quarterly, 18(2), 122.

Snyder, C. R., Rand, K. L., & Sigmon, D. R. (2002). Hope theory. Handbook of positive psychology, 257-276.